Posts

कौसीको तरकारी

कास्की । पोखरा महानगरपालिका वडा नं ८ नागढुङ्गाका कौसी कृषकले उत्पादित तरकारीको बिक्रीवितरण गर्न शुरु गरेका छन् । कौसी खेतीलाई व्यवस्थित गरेर अभियानमा सक्रिय स्थानीयवासीले तरकारीमा आत्मनिर्भर बन्दै बिक्रीवितरण गर्न शुरु गरेको कौसी खेती कृषक सावित्री घिमिरेले जानकारी दिए ।   “हामी पहिलापहिला आफूलाई बढी भएको तरकारी छरछिमेकमा बाँड्ने गथ्र्यौँ, पछिल्लो समय भने लगानी र मेहनतलाई ध्यान दिँदै कौसीमा पनि  व्यावसायिक तरकारी उत्पादन गर्न सकिन्छ र आयआर्जनको बाटो बनाउन सकिन्छ भनेर बिक्री गर्न शुरु गरेका हौँ ।”  उनले वडाका तीन टोल विकास संस्था मिलेर बनेको नागढुङ्गा विकास समाजले कृषि उपज सङ्कलन तथा बिक्री सहजीकरण वितरण केन्द्रमार्फत तरकारी बिक्री गरिने बताए ।   घिमिरेका अनुसार समाजमा १२० घरधुरी सदस्य छन् । सबै कौसीमा धेरथोर तरकारी लगाएर तरकारीमा आत्मनिर्भर बनेका छन् । अहिले घरमा फलेको तरकारी टिपेर सामाजिक सञ्जालमा राखेपछि ग्राहक तरकारी लिन आइपुग्छन् । घिमिरेले कौसीको तरकारी कुनै व्यापारीलाई नभई सीधै उपभोक्तालाई मात्रै बिक्री गरिने जानकारी दिए ।  उक्त क्षेत्रका कौसीमा अहिले घिरौ...

कौसी खेतीका एक प्रेरक पात्र, जो आफ्नो कला बाँड्न आतुर छन् ।

Image
लकडाउनको बेला घरमा थुनिएर बसेका धेरैले सामाजिक सञ्जालमा आफ्नो पराक्रम देखाउँदै फोटो पोस्ट्याए।  तरकारी बारी झल्किने ती तस्बिरमा क्याप्सन हुन्थे- लकडाउनको सदुपयोग, अर्गानिक तरकारीको स्वाद ! तर, त्यस्ता फेसनवाला कौसी किसानको कथा होइन, यो।  काठमाडौंको उत्तरी क्षेत्रमा अवस्थित तारकेश्वर नगरपालिका वडा नं. ३ का भरत प्रसाद लामिछाने सरकारी सेवाबाट अवकाश भएपछि कौसी खेतीमा व्यस्त एक किसान हुन् । जो कौसी खेतीका एक उदाहरणिय र प्रेरक पात्र हुन्।  उमेरले ६० काटिसकेका लामिछानेमा अहिले पनि उत्तिकै जोस र जाँगर देख्न सकिन्छ । बिहान उठेदेखि बेलुकी झिसमिसे साँझसम्म कौसी तथा करेसाबारीमा देखिरहने लामिछाने अधिकांश समय कौसी खेती सम्बन्धी तालिम तथा व्यक्तिगत परामर्शमा तल्लीन रहन्छन् । जीवनको लामो समय कृषि प्राविधिकको रूपमा बिताएका लामिछाने आफूले जानेको सिप अरूलाई पनि सिकाउन पाउँदा सारै हर्षित हुने बताउँछन् ।  पछिल्लो समय सहरी क्षेत्रमा किसानले उत्पादन गर्ने कृषियोग्य भूमिको मात्रा घट्दै बेला लामिछानेको शिक्षा वास्तव मै काम लाग्न सक्छ। किनकि यहाँको उर्वर  जमिन ससाना टुक्रामा खण्डित हुने ...

नेपालमा मनसुनकालीन नर्सरी व्यवस्थापन: रोग तथा कीरा नियन्त्रणको लागि एक एकीकृत दृष्टिकोण

परिचय नेपालमा जुलाई महिनामा मनसुनको आगमनसँगै प्रचुर मात्रामा पानी र बोटबिरुवाको तीव्र वृद्धिका कारण कृषि गतिविधिहरू तीव्र हुन्छन्। तर , नर्सरी सञ्चालकहरूका लागि यो मौसमले एक अद्वितीय र कठिन चुनौतीहरूको सामना गराउँछ। लगातारको वर्षा , बढ्दो आर्द्रता र न्यानो तापक्रमको संयोजनले एक उच्च जोखिमयुक्त वातावरण सिर्जना गर्छ , जहाँ बोटबिरुवाको स्वास्थ्य द्रुत गतिमा बिग्रन सक्छ। रोगहरू फैलिन्छन् , कीराहरू बढ्छन् , र जीवन धान्ने माटो नै पानी जम्ने र क्षरणका कारण तनावको स्रोत बन्न सक्छ। यो बुलेटिन नेपाली नर्सरी सञ्चालकहरूलाई जुलाई मनसुनको जटिलताहरू सामना गर्न एक विस्तृत , कार्यान्वयनयोग्य गाइडको रूपमा प्रस्तुत गरिएको छ। यसको उद्देश्य रासायनिक निर्भरतामा आधारित प्रतिक्रियात्मक सोचबाट एकीकृत शत्रुजीव व्यवस्थापन ( IPM) को सिद्धान्तमा आधारित एक सक्रिय , लचिलो र अन्ततः बढी लाभदायक ढाँचामा सञ्चालन मानसिकतालाई परिवर्तन गर्नु हो। IPM केवल एउटा कीटनाशकलाई अर्कोले प्रतिस्थापन गर्नु मात्र होइन ; यो एक समग्र निर्णय प्रक्रिया हो जसले आर्थिक र वातावरणीय जोखिमहरूलाई न्यूनीकरण गर्दै बोटबिरुवाको स्वास्थ्य कायम र...